Đề án được bắt đầu thực hiện từ năm 2017- 2020 với tổng kinh phí hơn 5 tỷ đồng, bao gồm nguồn ngân sách tỉnh và ngân sách các huyện hằng năm. Ban Dân tộc tỉnh Thanh Hóa được Chủ tịch UBND tỉnh giao nhiệm vụ là Cơ quan Thường trực chủ trì, tham mưu giúp UBND tỉnh quản lý và triển khai thực hiện các nội dung, nhiệm vụ của Đề án trên địa bàn 225 xã, phường, thị trấn miền núi thuộc 11 huyện miền núi và 7 huyện, thị xã giáp ranh có xã, phường miền núi trên địa bàn tỉnh.

Sau gần 4 năm triển khai tổ chức thực hiện Đề án, với sự nỗ lực vào cuộc của các cấp ủy đảng, chính quyền, tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Thanh Hóa đã được cải thiện và giảm đáng kể. Theo thống kê của các huyện thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh, tỷ lệ tảo hôn giảm từ 4,5% (367 cặp) năm 2016 xuống còn 1,56% (111 cặp) năm 2019. Năm 2016 có 6 cặp hôn nhân cận huyết thống (tỷ lệ 0,07%), đến năm 2019 không còn hôn nhân cận huyết thống.

Quá trình thực hiện Đề án công tác tuyên truyền được quan tâm đặc biệt, nội dung chủ yếu tập trung tuyên truyền, phổ biến Luật Hôn nhân và Gia đình; Luật Bình đẳng giới; tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống...; tuyên truyền trên báo hình, báo nói và báo viết, các phóng sự truyền hình, các hội thi, hội thảo, các buổi nói chuyện chuyên đề và các sản phẩm truyền thông... Qua gần 4 năm thực hiện cấp phát được 232 pa nô; 7.805 áp phích; 33.450 tờ gấp; 11.150 sổ tay hỏi đáp đến 100% các xã miền núi; tổ chức 03 hội nghị tập huấn nâng cao kỹ năng tuyên truyền về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho 240 đại biểu là cán bộ làm công tác truyền thông xã và thôn bản của 03 huyện vùng cao biên giới Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa; tổ chức 281 hội nghị tuyên truyền với 16.814 người dân thôn, bản tham gia; 125 buổi nói chuyện chuyên đề tại các các trường THCS, THPT với 29.069 học sinh tham gia; nhiều phóng sự truyền hình trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, đặc biệt là phóng sự “Lời ru buồn bên dãy Pù Hu” phát nhiều lần trên Đài PTTH tỉnh và kênh Youtube TTV; 1.123 lần/524 tin bài phát trên Đài phát thanh truyền hình cấp huyện; 4.007 lần, với 1.188 tin bài phát trên Đài truyền thanh các xã. Có 30 mô hình điểm được xây dựng, trong đó: 20 mô hình xã, 10 mô hình trường học, các nội dung triển khai thực hiện ở mô hình chủ yếu là: Hoạt động tư vấn sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân, tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống… Ngoài ra, hàng năm các huyện đã tổ chức triển khai nhiều nội dung khác mang lại hiệu quả thiết thực như: Hội thi “Thiếu nữ các dân tộc với vấn đề tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”, tìm hiểu nhiều kiến thức bổ ích về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; Hội thảo tuyên truyền, vận động, tư vấn nâng cao nhận thức thay đổi hành vi của đồng bào DTTS trong hôn nhân, tảo  hôn và hôn nhân cận huyết thống; Hội nghị chuyên đề “Can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”, đồng thời lồng ghép nội dung tuyên truyền, giáo dục pháp luật vào các hội nghị, các hoạt động văn hóa của thôn, bản, các chuyên đề của trung tâm học tập cộng đồng.

Đề án được thực hiện đã góp phần tích cực trong việc thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng dân tộc thiểu số trong thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, tạo được sự đồng thuận trong xã hội để ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, tiến tới xóa bỏ dần các hủ tục lạc hậu trong hôn nhân và gia đình, góp phần quan trọng trong việc xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, cơ quan văn hóa và nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực vùng dân tộc thiểu số miền núi của tỉnh..

Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhận cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, vẫn là một trong những dự án được đề cập trong nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu tại Nghị quyết số: 88/2019/QH14 của Quốc hội về  Phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Do đó, trong thời gian tới để tiếp tục triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả nội dung này Ban Dân tộc sẽ tiếp tục tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện khi “Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030” được Chính phủ phê duyệt./.